Trabzon
ve Rize’de ki (Hemşin) "Bornak" adlı köy ve yayla da, Akkoyunlu’ların
vezirler çıkaran boyundan olup, buralara iskan edilen koldan kalmadır.
Yavuz
Sultan Selim, Çaldıran sonrası, Doğu ve Güneydoğu Anadolu'yu fethetmiş,
Maraş Bölgesinde Dulkadiroğulları Beyliğini de ortadan kaldırmıştı. Bu
beyliğe mensup birçok aileyi sürgünle Trabzon Sancağına gönderirken,
bunlar Trabzon'un doğusunda yer alan nahiyelere yerleştirilmiş, önemli
bir bölümü de Rize bölgesinde iskan ettirilmiştir. Günümüzde Rize
bölgesinde birçok aile dedelerinin geldikleri yerin ismini, aile ismi
olarak aldığı için bu isimlerin incelenmesi bize Yavuz Sultan Selim'in
valilik ve saltanatı döneminde Rize'ye yerleşen ailelerin geldikleri
coğrafya hakkında fikir verir.
1640
yılında Gönye Kalesi’ne görevli giden Evliya Çelebi Rize’den kısa
olarak bahseder: Trabzon’a bağlı, deniz kıyısında, bahçeli, güzel bir
yerdir, der. Rize tarihinin önemli olaylarından biri de Rize Ayanı,
Batum Kalesi muhafızı Tuzcuoğlu Memiş Ağa’nın isyanı ve öldürülmesi
olayıdır. (1814-1817) Rize’nin 19 yy’da bir kaza merkezi olduğunu
görüyoruz. 3 Mart 1878 yılında imzalanan Berlin Antlaşması’yla Lazistan
Sancağı merkezi olan Batum Rusya’ya bırakılınca, Rize sancak merkezi
oldu. Hicri 1322, Miladi 1904 tarihli Trabzon Salnamesi’nde Rize ile
ilgili özetle şu bilgiler yer alır: “ Lazistan Sancağı’nın merkezidir.”
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder